Thursday, November 4, 2010

Dagje Yogya

Vandaag crossen we een dagje door Yogyakarta, de culturele hoofdstad van Java, en bezoeken de batik gallery van een kunstenaar Kabul genaamd. De techniek die hier gebruikt wordt is de 'geprikte batik' een monniken klus en de doeken die zowel op zijde als katoen tevoorschijn getoverd worden zijn werkelijk schitterend. Zowel Mechie en Martin als Loek en ik gaan overstag en kopen een batik op zijde. Het is moeilijk kiezen tussen de verschillende kleuren, taferelen, afmetingen en ga zo maar door, maar we komen eruit.


Yogyakarta is HET centrum van de batik, door UNESCO uitgeroepen tot de meest verfijnde textiel techniek en het is evident want overal in de stad kom je het tegen. Ook staat Yogyakarta bekend om zijn zilver smederijen en ook hier gaan we een kijkje nemen. Kota Gede, een voorstad van Yogya, is het hart van Yogya´s zilverindustrie. Hier kun je zilversmeden aan het werk zien en heb je gelegenheid om zilver te kopen. We krijgen uitleg over het hele proces en zien inderdaad ook de mensen aan het werk en hoe de produkten gemaakt worden. Natuurlijk is ook hier iets aan ons blijven plakken.


Onze volgende stop is het in het centrum van Yogyakarta liggende ommuurde paleis van de sultan, het kraton, dat stamt uit 1755. Sultan Hamengkubuwono I is de ontwerper van het kraton en tegelijkertijd de stichter van het koninkrijk Ngayogyakarta Hadiningrat. De huidige sultan woont er nog steeds.


De locatie van het paleis is niet willekeurig gekozen. Het kraton is gelegen tussen twee rivieren, de Code in het oosten en de Winongo in het westen. Water is makkelijk voorhanden en tegelijkertijd is er geen overstromingsgevaar. Daarnaast ligt het kraton op één lijn met de zee in het zuiden en de vulkaan Gunung Merapi in het noorden wat naar zeggen, mystieke voordelen met zich meebrengt. Volgens de mythe is het kraton door deze geografische lijn beschermd door de geesten die in Gunung Merapi leven en de godin van de zuidelijke zee, Nyai Roro Kidul. Nyai Roro Kidul was een prinses die godin werd, nadat ze vrijwillig verdronk om een boze bezwering te verbreken. In een paar delen van het kraton zijn Europese stijlen te zien, maar verreweg het grootste deel is een goed voorbeeld van Javaanse paleisarchitectuur. Het gebouw is 14.000 m2 en de diepe filosofische betekenis wordt verbeeld in de verschillende ruimtes, de houtsnijwerken, de bomen en de lokatie. De Javanen beschouwen het kraton en het omliggende gebied als de microkosmos. Door een harmonische opbouw van de verschillende elementen van het keraton blijft het echte universum in evenwicht. We krijgen hier onder begeleiding van een lokale gids een rondleiding. Beetje vergane glorie op plaatsen, maar wel heel interessant om te horen over de geschiedenis en hoe het allemaal in zijn werk gaat.


We zijn hier niet alleen, er zijn niet veel andere toeristen maar toevallig wel een schoolklas uit Bandung. De leraar, die goed engels spreekt en alles afweet van het Engelse voetbal, komt vragen of we het niet vervelend vinden dat de leerlingen allemaal om ons heen fladderen. Want dat doen ze, en ze willen ook met ons op de foto. Maar we hebben er geen problemen mee, het is alleen maar leuk.


We lunchen vandaag ook bij het paleis en behalve een heerlijk buffet met o.a. gele rijst (!) worden we ook getrakteerd op muziek en dans. Na de lunch bezoeken we het ten westen van het kraton van Yogyakarta gelegen waterpaleis van de sultan. In dit voormalige koninklijke zwembad, dat in 1758 door sultan Hamenkubwono I is gebouwd worden we ook door een lokale gids rondgeleid. Oorspronkelijk lagen de mannen- en vrouwenbaden van elkaar gescheiden door een toren. Vanuit deze toren kon de sultan toezicht houden op het geheel, en vooral op zijn harem. Het waterpaleis ligt in het oude deel van de stad op loopafstand van de vogelmarkt.


Op Java is het traditioneel zo dat iedere man aan vier voorwaarden moet voldoen om aanzien te hebben, een van die voorwaarden is dat hij in het bezit moet zijn van een vogel en dan ook nog bij voorkeur eentje die heel mooi kan zingen. Daarom zijn er hier nog vogeltjes markten met heel veel vogeltjes in kooitjes, maar ook katjes, konijnen, hondjes, gekko's en zelfs vliegende honden. De vogeltjesmarkt in Yogya is onlangs, onder druk van milieu/dieren organisaties verplaatst en we nemen er even een kijkje. Het is iets wat hoort bij de cultuur van dit eiland maar voor ons westerlingen is het toch een beetje zielig allemaal.


Als laatste gaan we nog een kijkje nemen bij een traditioneel batik fabriekje, hier wordt de batik niet geprikt maar gestempeld met bijenwas. Een heel ander proces maar ook heel arbeids intensief.


We komen terug bij het hotel en inmiddels regent het pijpestelen dus doen we niet veel meer. s Avonds eten we een hapje in het hotel en drinken een glaasje 'bintang' aan de bar onder het genot van een live bandje afgewisseld met wat dappere Aziatische heren die karaoke nummers ten gehore brengen; erg populair hier ....